СР норуодунай суруйааччытын Н.И.Харлампьеваны кытары көрсүһүү
Бүгүн биһиги нэһилиэкпитигэр биир ураты үөрүүлээх күн буолла. Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай бэйиэтэ, Россия суруйааччыларын сойууһун бырабылыанньатын сэкирэтээрэ, Саха сирин суруйааччыларын сойууһун председателэ, СР П.А.Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай, Суорун Омоллоон аатынан СР Ил Дарханын литературнай, Саха АССР комсомолун, Казахстан ,,Алаш” литературнай, Россия “Улахан литературнай”, Александр Твардовскай аатынан бириэмийэлэр лауреата, СР Духуобунаска Академиятын академига, Маҕан бөһүөлэгин, Нам уонна Горнай улуустарын Ытык киһитэ Наталья Ивановна Харлампьева күндү ыалдьыт буолан кэллэ.
Бэс ыйа – саха норуотугар ыһыах ыһар кэрэ кэм, дьол, уйгу түһүлгэтэ буоларынан кэлбит күндү ыалдьыттарбытын алгыстаах алаадьынан, арыылаах саламаатынан, кыынньыр кымыһынан айах тутан көрүстүбүт уонна үрүҥ тунах ыһыахтар саҕаламмыттарынан Наталья Харлампьева “Кыыс кэтэһэр ыһыаҕы” хоһоонунан Сардана Татаринова, Александра Новгородова уонна Татьяна Филипповна Лаврентьева дьүһүйүүлэринэн дьоро күммүт саҕаланна.
Наталья Ивановна бөлөһүөктүү көрүүлэрин кинигэтигэр тиспитин, саха киһитэ үйэлэргэ муспут муудараһын сэгэттэ, сэһэргээтэ, хоһооннорун хото аахта. Кини бөрүөтүн анныттан тахсыбыт тыллар киһи сүрэҕин кылын таарыйар курдук нарыннар, киһи иэйиитин долгутар дириҥ ис хоһоонноохтор.
Наталья Ивановна поэт быһыытынан олоххо ураты көрүүлээх, дириҥ толкуйдаах, чараас, уйаҕас иэйиилээх, онон кини тылын-өһүн, санаатын-оноотун истэн, быһа ыйытыылары биэрэн, элбэҕи эбиниэххэ, туска туһаныахха сөп. Онон бүгүҥҥү көрсүһүү кыттыылаахтара түгэнинэн туһанан долгутар боппуруостарын, тус ыйытыктарын биэрдилэр, поэтесса хоһооннорун долгуйа аахтылар, бэйэлэрин баҕа санааларын сайа эттилэр. Дууһа кылын таарыйар хомоҕой хоһоон, саханы саха дэппит дьүрүскэн дорҕоон, өркөн өй өргөһө, санаа сарбынньахтарын холбоон, ураты истиҥ эйгэлээх атах тэпсэн олорон олус истиҥ кэпсэтии буолла.
Үрүҥ тунах ыһыахтарынан уонна Наталья Ивановна үбүлүөйдээх дьоро сылынан аҕа баһылыкпыт В.Г.Жирков эҕэрдэ тылын сэргэ «Хомустаах 1-кы нэһилиэгэ” МТ анал бэлиэтин, нэһилиэкпит ытык дьонун туһунан сэһэргиир кинигэни уонна Наталья Ивановна бэйэтин хоһоонугар эппитинии:
“Саха бэлэхтиир чороону
Олус истиҥ киһитигэр,
Үрдүк үөрүү түгэнигэр
Алгыстаах кэрэ кэмигэр...” - өлгөм быйаҥ илдьитин, кыынньар кымыс иһитин дьол чороонун бэлэх уунна.
Түмүккэ Наталья Ивановна “Сахалыы саламааттаах алаадьынан айах тутан күндүлээн көрсүбүккүтүгэр истиҥ махталбын тиэрдэбин. Поэзияны сэргиир, иэйэр куттаах, хоһоон аргыстаах нэһилиэк буоларгытын сэргии иһиттим. Эһиги нэһилиэккитигэр маннык ураты эйгэлээх библиотека баарын сөхтүм, биһирии көрдүм. Олус ураты көстүүлээх, киһи кутун тутар кинигэ инсталляция-быыстапкатын оҥорбуккутун сэҥээрдим” диэн истиҥ көрсүһүү тэриллибитинэн барҕа махталын биллэрэн туран, библиотекаҕа саҥа тахсыбыт халандаарын бэлэх уунна, ааҕааччыларыгар автограф биэрдэ. Уопсай хаартыскаҕа түһүүнэн биир умнуллубат көрсүһүү түмүктэннэ. Кэрэ-бэлиэ поэзия түһүлгэтин СР суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, улуустааҕы “Отуу уота” литературнай түмсүү сал. Татаринов А.М.-Удьурҕай салайан ыытта.
Н.И.Харлампьева өрөспүүбүлүкэ эрэ иһинэн муҥурдаммакка, Россия атын эрэгийиэннэрин кытары бииргэ култуура эйгэтигэр араас бырайыактары олоххо киллэрсэр. Айар сойуустары өйөөһүн, граннары биэрии усулуобуйатын саҥардыыга, Духуобунас академиятын, суруйааччылар кинигэлэрин бэчээттээһиҥҥэ, библиотекаларга тириэрдиигэ, уус-уран тылбаас боппуруостарын туруорсууга үлэлэһэр. Саха литературатын Россияҕа, тас дойдуга таһаарарга сыралаһан үлэлэһэр. “Үрүҥ хаар алгыһынан” диэн норуоттар икки ардыларынааҕы поэзия фестивалын салайан ыытар о.д.а..
“Эйгэ” саҥа көлүөнэ библиотекатын аатыттан Наталья Ивановнаҕа баҕарыа этибит: инникитин даҕаны айар интеллигенцияны түмэ, национальнай литератураны, төрөөбүт төрүт тылы сайыннара тур. Култуураны, айар аартык суолун, духуобунай нэһилиэстибэни өйүү, республикабыт сайдыытыгар сүдү кылааккын киллэрсэ сырыт. Махтал уонна Уруй буоллун Эйиэхэ, поэзия Далбар Хотунугар!
Күндү ааҕааччыларбыт! Наталья Харлампьева истиҥ иэйиини, дириҥ санааны, дуоһуйууну бэлэхтиир, олох туһунан анаарар айымньыларын хайаан да булан ааҕыҥ, олоҕу кытары тэҥҥэ хардыылааҥ.
Бүгүҥҥү тэрээһиҥҥэ кыттыбыт бар дьоммутугар, бука барыгытыгар истиҥ махтал!





